Walka z alkoholizmem może trwać wiele lat, jest ona trudna i niezwykle wymagająca. Chory, a także jego bliscy, mogą uciekać się do wielu sposobów i prób leczenia uzależnienia od alkoholu. Jedną z metod, która jednak wzbudza ogromne kontrowersje, jest zastosowanie wszywki alkoholowej – preparatu podskórnego, którego działanie ma powodować objawy zatrucia alkoholowego w momencie spożycia nawet niewielkiej dawki alkoholu. Taka wszywka niesie za sobą jednak pewne ryzyko dla zdrowia i życia, a na jej temat wciąż rodzi się wiele pytań. Wiele osób zastanawia się, jak długo działa Esperal, ile kosztuje i jaka jest jego skuteczność. W poniższym artykule wytłumaczymy, w jaki sposób działa taka wszywka.

Wszywka alkoholowa – jak działa?

Wszywka alkoholowa to farmakologiczny środek stosowany w celu leczenia uzależnienia alkoholowego. Wszywki występują w postaci tabletki, która chirurgicznie umieszczana jest pod skórą pacjenta. Takie umiejscowienie wszywki pozwala na stopniowe uwalnianie substancji czynnej do krwiobiegu przez dłuższy czas, a jej pożądanym działaniem ma być wywołanie nieprzyjemnych dolegliwości w krótkim czasie po spożyciu alkoholu. Przekładać ma się to na zwiększenie niechęci, wstrętu, a nawet strachu przed spożywaniem alkoholu.

Wszywka alkoholowa była popularnym kilkanaście lat temu rodzajem farmakoterapii, która miała na celu wspomóc leczenie alkoholizmu. Wszywkę najczęściej umieszcza się pod łopatką lub na pośladku pod skórą.

Esperal

Do 2009 roku wszywka alkoholowa powszechnie była znana pod rynkową nazwą Esperal. Zaprzestano jej produkcji z powodu konieczności zmiany warunków wytwarzania i związanych z tym zbyt wysokich nakładów koniecznych do sprostania wymogom dalszej produkcji.

Wszywka alkoholowa wróciła jednak do obiegu, lecz pod inną nazwą: Disulfiram WZF. Tabletka wciąż zawiera tę samą substancję czynną, której zawdzięcza nową nazwę, czyli disulfiram. To właśnie disulfiram zawarty w tabletce odpowiada za wywołanie nieprzyjemnych dolegliwości po spożyciu alkoholu, zaburzając metabolizm alkoholu etylowego w organizmie. Działanie tej substancji polega na hamowaniu dehrydrogenazy aldehydowej, w efekcie czego w organizmie kumuluje się aldehyd octowy – toksyczna pochodna etanolu powodująca objawy silnego zatrucia alkoholem.

Ile kosztuje wszywka alkoholowa?

Ceny wszywki alkoholowej oraz samego zabiegu, niezbędnego do jej umiejscowienia w ciele pacjenta, są bardzo zróżnicowane. Wiele zależy od miejsca przeprowadzenia procedury, ale też od dawki leku. Koszt zabiegu wstawienia wszywki alkoholowej (włączając w to koszt samej wszywki) waha się od 500 do 800 złotych.

Możliwe jest usunięcie wszywki na życzenie pacjenta, co zdarza się wskutek doznania konsekwencji (zarówno tych zamierzonych, jak i tych wynikających z działań niepożądanych wszywki i jej skutków ubocznych) podskórnego umiejscowienia leku. Koszt takiej procedury to coś w granicach 200 złotych.

Ile działa wszywka alkoholowa?

Często najbardziej interesującą informacją jest ta dotycząca tego, ile trzyma wszywka alkoholowa. Jest to kwestia zależna od wielu czynników, przede wszystkim dawki przepisanego leku. O ilości tabletek, które zostaną umiejscowione przez chirurga pod skórą pacjenta, decyduje lekarz. Standardową ilością wszywaną pod skórę jest od 8 do 10 tabletek zawierających substancję czynną. Taka dawka leku z założenia wystarcza na około 8 miesięcy. Jest to czas, w którym substancja czynna leku, disulfiram, stopniowo uwalnia się do krwiobiegu, wpływając przy tym na proces metabolizowania alkoholu etylowego i uniemożliwiając w tym czasie osobie uzależnionej swobodne spożywanie napojów procentowych bez przykrych tego konsekwencji.

Disulfiram – skutki pożądane:

Wszywkę alkoholową stosuje się w celu wywołania konkretnych skutków w przypadku zażycia przez osobę uzależnioną substancji alkoholowych. Skutki te powinny mieć charakter stosunkowo lekki, typowy dla zatrucia alkoholowego, niezagrażający życiu, lecz nieprzyjemny. Oto niektóre z lżejszych skutków spożycia alkoholu po zaszyciu disulfiramu:

• nudności,
• wymioty,
• ból głowy,
• zaburzenia snu.

Dolegliwości te powinny zniechęcić alkoholika do spożywania alkoholu. Jego spożycie w nadmiernej ilości może natomiast prowadzić do znacznie poważniejszych konsekwencji, które zakończyć mogą się nawet śmiercią.

Skutki uboczne podskórnego umieszczenia wszywki alkoholowej

Łagodne objawy zatrucia alkoholowego, które wywołuje substancja czynna wszywki alkoholowej, są jak najbardziej pożądaną reakcją ze strony organizmu na lek i przede wszystkim celem jego zaszycia pod skórą. Niemniej jednak, jak każda substancja chemiczna, również wszywka alkoholowa może przynieść za sobą pewne skutki uboczne. Oto kilka z nich:

• utrata przytomności,
• zaburzenia rytmu serca,
• niewydolność krążeniowo-oddechowa,
• zawał,
• zaburzenia neurologiczne,
• obrzęk mózgu.

Powyżej opisane skutki uboczne stosowania wszywki alkoholowej od lat stanowią temat debaty na temat leku i wzbudzają ogromne kontrowersje z uwagi na wysokie ryzyko śmierci, do której może dojść po spożyciu zbyt dużej ilości alkoholu.

Wszywka alkoholowa może też wywołać pewne działania niepożądane po umiejscowieniu jej pod skórą:

• reakcja alergiczna,
• nudności,
• senność,
• czasowe zaburzenia erekcji,
• wahania nastroju,
• stany depresyjne.

Wszywka alkoholowa – przeciwskazania

Istnieją również przeciwskazania do stosowania wszywki alkoholowej. Z racji już i tak silnego działania samego leku, który mocno ingeruje w organizm i jego prawidłowe funkcje metaboliczne, warto je poznać. Wśród przeciwskazań do stosowania disulfiramu wymienia się:

• choroby układu sercowo-naczyniowego,
• uczulenie lub nadwrażliwość na którykolwiek ze składników preparatu,
• choroby psychiczne,
• ciąża oraz karmienie piersią,
• stan upojenia alkoholowego lub nieprzestrzeganie zaleceń związanych ze wstrzemięźliwością od alkoholu przed przeprowadzeniem zabiegu.

Stwierdzenie występowania któregokolwiek z powyższych przeciwskazań jest podstawą do wykluczenia pacjenta z przeprowadzenia zabiegu umiejscowienia wszywki alkoholowej pod skórą. Lekarz może zadecydować o odroczeniu zabiegu w czasie, jeżeli przeciwskazania mogą ustąpić (takie jak upojenie alkoholowe, ciąża czy choroby, które mogą po czasie zostać ustabilizowane).

Wszywka alkoholowa a leczenie alkoholizmu

Wszywka alkoholowa od lat wzbudza kontrowersje, a zdania terapeutów od uzależnień na jej temat są podzielone. Negatywne skutki po spożyciu alkoholu, kiedy w ciele danej osoby umiejscowiona jest wszywka, ma wywoływać wstręt, a nawet strach przed spożywaniem alkoholu, a w efekcie powstrzymać alkoholika przed sięganiem po alkohol.

W praktyce jednak nie dla każdego alkoholika obawa przed przykrymi konsekwencjami jest wystarczająca, aby tak po prostu odmówił sobie spożycia alkoholu. W rzeczywistości skuteczność wszywki jest stosunkowo mała, z kolei jej skutki mogą okazać się niezwykle groźne dla zdrowia i życia. Należy mieć na uwadze, że wszywka alkoholowa nie zastąpi miesięcy psychoterapii i pracy pod okiem specjalistów od uzależnień. W pewnych przypadkach może natomiast stanowić uzupełnienie leczenia alkoholizmu jako forma terapii awersyjnej.